Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), rửa tay đúng cách bằng xà phòng dưới vòi nước trong 20-30 giây là phương pháp đơn giản và hiệu quả nhất để phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm từ đôi bàn tay bẩn.
Tuy nhiên, không phải lúc nào chúng ta cũng có điều kiện để rửa tay với xà phòng và nước, nhất là khi phải di chuyển nhiều hoặc thường xuyên đến nơi công cộng. Vì thế, sát khuẩn tay bằng cồn là giải pháp hữu hiệu cho hầu hết mọi người để bảo vệ bản thân trước tình hình virus corona có thể tấn công bất cứ lúc nào. Vậy sát khuẩn tay bằng cồn như thế nào và trong bao lâu mới có thể đảm bảo an toàn?
Mục lục
Dung dịch sát khuẩn tay là gì?
Dung dịch sát khuẩn tay là dung dịch dùng để tiêu diệt hoặc loại bỏ tất cả các dạng của vi sinh vật sống bao gồm cả bào tử vi khuẩn.
Một số loại được phát triển với công thức đặc biệt kết hợp nano bạc có thể bất hoạt virus gây hại. Đây chính là lý do nước rửa tay nhanh được nhiều người cho là vật bất ly thân, giúp ngăn ngừa và bảo vệ hiệu quả trước các căn bệnh truyền nhiễm khi thời tiết diễn biến thất thường, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển.
Thành phần chính của dung dịch sát khuẩn tay
Dung dịch sát khuẩn tay thường chứa cồn (ethanol), tùy vào thành phần mà có thể ở dạng lỏng hoặc dạng gel. Cồn hoạt động theo cơ chế làm biến tính protein của vi khuẩn khi đi qua thành/ màng tế bào, từ đó tiêu diệt vi sinh vật.
Bạn nên chọn loại có ít nhất 60% cồn. Nồng độ cồn dưới 60% có thể làm giảm sự phát triển của vi sinh vật nhưng sẽ không tiêu diệt được chúng hoàn toàn. Thêm vào đó, nồng độ cồn quá cao (trên 90%) lại bay hơi rất nhanh, không đủ thời gian lưu trên tay để diệt vi khuẩn.
Cụ thể, cồn có trong dung dịch sát khuẩn tay sẽ đi qua thành tế bào của sinh vật theo mọi hướng, nhanh chóng làm đông tụ protein bên trong thành tế bào. Sau đó, “vòng protein đông tụ” sẽ ngăn không cho cồn thâm nhập vào sâu hơn nữa. Lúc này tế bào sẽ không hoạt động nhưng không chết. Dưới những điều kiện thuận lợi, tế bào sẽ bắt đầu hoạt động trở lại.
Trong khi đó, cồn 70 độ cũng làm đông tụ protein, nhưng với tốc độ chậm hơn, nên có thể thâm nhập vào toàn bộ tế bào trước khi quá trình đông tụ cục bộ có thể ngăn chặn nó. Sau đó, toàn bộ protein của sinh vật bị biến tính và sinh vật chết. Chính vì thế, cồn 70 độ là lựa chọn tối ưu, vừa có tốc độ bốc hơi chậm hơn, vừa đủ thời gian để tiêu diệt hoàn toàn vi sinh vật.
Ngoài ra, việc rửa tay sát khuẩn thường xuyên các sản phẩm chứa cồn có thể làm khô da, đặc biệt là ở chị em phụ nữ. Chính vì thế, các dung dịch sát khuẩn tay hiện nay thường được bổ sung thành phần giữ ẩm, có tác dụng dưỡng da tay như glycerin, vitamin E…
Khi nào nên dùng dung dịch sát khuẩn tay bằng cồn?
Rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy vẫn là lựa chọn hàng đầu để vệ sinh tay. Tuy vậy, trong trường hợp không có điều kiện để rửa tay với nước và xà phòng thì sử dụng dung dịch sát khuẩn tay bằng cồn là lựa chọn thay thế hiệu quả và đặc biệt cần thiết.
Một lưu ý nho nhỏ, nếu tay bạn có vết dơ hoặc dính dầu mỡ, chẳng hạn như sau khi ăn hoặc chơi thể thao, thì dung dịch sát khuẩn sẽ hoạt động kém hiệu quả. Lúc này, để đảm bảo an toàn, bạn nên tìm nơi có vòi nước và xà phòng ngay.
Thời gian sát khuẩn tay bằng dung dịch chứa cồn
Giống như rửa tay bằng xà phòng dưới vòi nước chảy vậy, bạn phải đảm bảo đủ thời gian chất sát khuẩn lưu trên tay thì mới có thể tiêu diệt hoặc ức chế các virus và vi khuẩn gây bệnh.
Đối với đa số các dung dịch sát khuẩn tay có chứa cồn, thời gian cần thiết là ít nhất 30 giây. Virus có thể bị bất hoạt sau 1-5 phút tiếp xúc tùy từng loại nước rửa tay. Vì thế, bạn cần chú ý trong vòng vài phút sau khi thực hiện rửa tay nhanh, có khả năng virus trên tay vẫn chưa kịp bị tiêu diệt hoàn toàn nên vẫn có thể lây cho bạn và người khác.
Hy vọng với những thông tin bổ ích trên, bạn đã hiểu rõ hơn cách sử dụng dung dịch sát khuẩn tay một cách hiệu quả và an toàn để bảo vệ sức khỏe cả nhà.
